ရွဳံးနိမ္႕သူတို႕၏အေလ႕အထမ်ား

လူသားတိုင္းဟာ ဘ၀မွာေအာင္ၿမင္ခ်င္ၾကတဲ႕သူေတြခ်ည္းပါပဲ။ တေယာက္နဲ႕

တေယာက္ေအာင္ၿမင္ၿခင္းကို အဓိပၸါယ္ဖြင္႕ဆိုပံုၿခင္းေတာ႕မတူညီႏိုင္ ၾကပါ

ဘူး။ ဒါေပမယ္႕ ေအာင္ၿမင္တဲ႕သူတစ္ေယာက္ မၿဖစ္ခ်င္ဘူးလားလို႕ ေမးရင္

မေအာင္ၿမင္ခ်င္ပါဘူးလို႕ေၿဖမယ္႕သူ ရာခိုင္ႏွဳန္းေတာ္ေတာ္နည္းပါလိမ္႕မယ္။

တခါတေလေတာ႕လဲ ရွားရွားပါးပါးေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြက

က်ြန္ေတာ္၊ က်ြန္မတို႕က မေအာင္ၿမင္ခ်င္ပါဘူး။ ဘ၀ကို ေအးေအး ခ်မ္းခ်မ္း

ၿဖတ္သန္း သြားႏိုင္ရင္ေတာ္ပါၿပီဆိုၿပီး။ တကယ္တမ္း သူတို႕မသိတာက အဲဒီ

လို ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ၿဖတ္ သန္းသြားႏိုင္တယ္ ဆိုတာ ေအာင္ၿမင္မွဳတစ္ခုပဲ

ၿဖစ္တယ္ဆိုတာ သူတို႕မသိၾကလို႕ေၿပာတာပဲၿဖစ္ပါတယ္။

ေအာင္ၿမင္ခ်င္ၾကၿပီဆိုေတာ႕ ဘယ္လိုေအာင္ၿမင္ေအာင္လုပ္ၾကမလဲဆိုတာ

သိဖို႕ လိုအပ္လာပါတယ္။ ေအာင္ၿမင္ႏိုင္မယ္႕နည္းလမ္းေတြကို ရွာေဖြဖို႕

လိုအပ္လာပါတယ္။ ေအာင္ၿမင္မွဳကိုေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏိုင္တဲ႕ နည္းလမ္း

ေတြကို လိုက္လုပ္ၾကတာအၿပင္ ဘာေၾကာင္႕က်ြန္ေတာ္တို႕ရွံဳးနိမ္႕သြားႏိုင္

သလဲ ဆိုတာကိုပါသိထားရင္ အနည္းဆံုး ေတာ႕မေအာင္ၿမင္ဘူးဆိုရင္္္္္္္ေတာင္

မွ မရွံဳးနိမ္႕ႏိုင္ေတာ႕ဘူူးေပါ႕။

အဲဒီနည္္္္္္္္္းလမ္းေတြက ဘာေတြမ်ားၿဖစ္မလဲၾကည္႕ၾကရေအာင္။ အၾကမ္း

ဖ်ဥ္းေၿပာရင္္္္္္္ေတာ႕ က်ြန္ေတာ္ တို႕ေအာင္ၿမင္မွဳမရရွိၾကတာရဲ႕အေၾကာင္းရင္း

( ၈ ) ခ်က္ရွိပါတယ္။အဲဒီအခ်က္ေတြကေတာ႕ ေအာက္မွာ ေဖာ္ၿပထားတဲ႕ အ

တိုင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္။

( ၁ ) Lack of Persistence မဆုတ္မနစ္လုပ္တတ္ေသာဇြဲမရွိၿခင္း

ဘ၀မွာၾကံဳေတြ႕ရတဲ႕ၿပသနာေတြကို ကိုယ္႕ရဲ႕လက္ရွိအရည္အခ်င္းနဲ႕မ

စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေတာ႕ဘူးလို႕ စိတ္ထဲက ထင္ၿမင္ယူဆသြားမိၿပီဆိုရင္ လူေတြ

ဟာအလြယ္တကူနဲ႕ လက္ေလ်ွာ႕ၿပီးေနာက္ဆုတ္သြားတတ္ ၾကပါတယ္။ အဲဒါ

မ်ိဳးကို အိမ္ေထာင္ေရး၊ လုပ္ငန္းခြင္တြင္းနဲ႕ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးေတြမွာ

အမ်ားဆံုးေတြ႕ရ တတ္ ပါတယ္။တကယ္ေတာ႕ ” Changing the Face

Can’t Change Nothing, Facing the Change Can Change Everything ”

ဆိုတဲ႕စကားလိုပါပဲ။ အခက္အခဲတခုၾကံဳေတြ႕ရတဲ႕အခါမွာ မ်က္ႏွာအမူအရာ

ေၿပာင္းလဲလိုက္ရုံနဲ႕ အေၿဖတစ္ခုရလာမွာမဟုတ္ပဲ ၾကံဳလာရတဲ႕အခက္အ

ခဲေတြ ကို ရင္ဆိုင္ေၿဖရွင္းလိုက္တာကမွသာလ်ွင္ အေၿဖတစ္ခု ရရွိလာႏိုင္မွာ

ၿဖစ္ပါတယ္။ ေအာင္ၿမင္သူတဲ႕သူဆိုတာဟာ ဘ၀မွာ ႏွိိမ္ခ်ခံရတာ၊အဖိႏွိပ္ခံရ

တာေတြ ၾကံဳရင္ၾကံဳရပါ လိမ္႕မယ္ ၊ ဘယ္ေတာ႕မွအလဲထိုးခံရမယ္႕သူေတြ

မဟုတ္ပါဘူး။ ဘ၀မွာ အေႏွာင္႕အယွက္အတားအဆီး ဆိုတာ လူတိုင္း

ၾကံဳေတြ႕ရမယ္႕အရာၿဖစ္ပါတယ္။ တစ္ၾကိမ္တစ္ခါရွံဳးနိမ္႕လိုက္တာဟာ

တသက္လံုးအတြက္ ရွံဳးနိမ္႕ သြားတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဘ၀မွာေအာင္ၿမင္ မွဳ မရ

တဲ႕ သူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဥာဏ္ပညာနည္းပါးလို႕ ၊ ဒါမွမဟုတ္ အရည္

အခ်င္း မရွိလို႕မဟုတ္ပဲ ဘ၀ဆုိတဲ႕ၿပိဳင္ပြဲကေနႏွဳတ္ထြက္သြားၾကလို႕သာ

မေအာင္ၿမင္ႏို္င္ၾကတာၿဖစ္ပါတယ္။ ေအာင္ၿမင္ ၿခင္း ရဲ႕လ်ွိဳ႕၀ွက္ခ်က္က

ဇြဲနပဲနဲ႕ ခံႏိုင္ရည္ရွိမွဳတို႕ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ဇြဲနပဲေကာင္းမွဳဆိုတာ လုပ္ရမယ္႕

အလုပ္ကို စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႕ ေအာင္ၿမင္တဲ႕ အထိေဆာင္ရြက္ၿခင္းၿဖစ္ၿပီး

ခံႏိုင္ရည္ရွိမွဳဆိုတာ မလုပ္သင္႕တာ ကို မလုပ္ပဲေနရဲ တာၿဖစ္ပါတယ္။

( ၂ ) ယံုၾကည္မွဳကင္းမဲ႕ၿခင္း ( Lack of Conviction )

မိမိကိုယ္ကိုမိမိယံုၾကည္မွဳမရွိတဲ႕သူေတြဟာ ကားလမ္းအလယ္ေခါင္မွာ

အကာ အကြယ္မဲ႕မတ္တပ္ရပ္ေန တဲ႕သူနဲ႕တူပါတယ္။ အဲဒီလူဘာၿဖစ္သြားမ

လဲဆိုတာ စဥ္းစားၾကည္႕လို႕ရႏိုင္ပါတယ္။ ၿဖတ္ေမာင္းသြားတဲ႕ ကားတစ္စင္း

စင္းက သူ႕ကို ၀င္တိုက္သြားမွာေပါ႕။ မိမိကိုယ္ကိုမိမိယံုၾကည္မွဳမရွိတဲ႕သူေတြ

ဟာ ကိုယ္႕ေၿခေထာက္ ေပၚကိုယ္ ရပ္တည္ႏိုင္စြမ္းမရွိၾကပါဘူး။ သူတို႕ရဲ႕လုပ္

ရပ္ေတြ မွားယြင္းေနခဲ႕ရင္ေတာင္မွ တၿခားသူေတြသူတို႕ကို လက္ခံလာ

ေအာင္ သူတို႕ကိုယ္ကိုသူတို႕သနားစရာအင္မတန္ေကာင္းတဲ႕ သတၱ၀ါေလး

ေတြ လို႕ၿမင္လာေအာင္ ပံုဖမ္းတတ္ၾက ပါတယ္။

( ၃ ) ဆင္ေၿခမ်ားၿခင္း (Rationalizing)

ေအာင္ၿမင္တဲ႕သူေတြဟာ ၿပသနာအခက္အခဲတရပ္နဲ႕ရင္ဆိုင္ရတဲ႕အခါမွာ

ေအာင္ၿမင္ေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ရမလဲဆိုတာ ေသခ်ာဆန္းစစ္ေလ႕လာ

တတ္ၾကၿပီး ဆင္ေၿခမေပးတတ္ၾကပါဘူး။ ဆင္ေၿခေပးတယ္ဆိုတာ အရွံဳး

သမားေတြရဲ႕အလုပ္ပါ။ မေအာင္ၿမင္တဲ႕သူေတြဟာသူတို႕ဘာေၾကာင္႕ မ

ေအာင္ၿမင္ရသလဲဆိုတာနဲ႕ ပတ္သက္ ၿပီး အေၾကာင္းၿပစရာဆင္ေၿခေတြ

အမ်ားၾကီးရွိၾကပါတယ္။ က်ြန္ေတာ္တို႕ အရွံဳးသမားေတြရဲ႕ ႏွဳတ္ဖ်ားကေန

အၿမဲ တမ္းၾကားရမွာကေတာ႕ ဆင္ေၿခေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္။

( ၄ ) အမွားမ်ားမွတဆင္႕သင္ခန္းစာမယူတတ္ၿခင္း ( Not Learning From

Past Mistakes )

ၾကားဖူးတဲ႕ဇာတ္လမ္းေလးတစ္ပုဒ္ေၿပာၿပပါ႕မယ္။ တခါတုန္းက အရမ္း

ေအာင္ၿမင္တဲ႕ အရမ္းခ်မ္းသာတဲ႕ သူေဌးၾကီးတစ္ဦးကို အင္တာဗ်ဴးတစ္ခု

လုပ္ပါတယ္တဲ႕။ အဲဒီသူေဌးၾကီးကို ေအာင္ၿမင္လာရတဲ႕ လ်ွိဳ႕၀ွက္ခ်က္ကိုေမး

တဲ႕အခါမွာသူေဌးၾကီးက စကားသံုးခြန္းနဲ႕ေၿဖတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ ပထမ

တခြန္းက သုူအခုလုိ ေအာင္ၿမင္ လာရတာဟာ မွန္ကန္တဲ႕ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ (

Right Decision ) ေတြခ်ႏို္င္ခဲ႕လို႕ၿဖစ္ပါတယ္တဲ႕။ အင္တာဗ်ဴးတဲ႕သူက

အဲဒီမွန္ကန္တဲ႕ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ ( Right Decision ) ေတြခ်ႏိုင္ေအာင္ေကာ

ဘယ္လိုမ်ား လုပ္ယူခဲ႕ရပါသလဲဆုိေတာ႕ သူေဌးၾကီးက ( Experience )

လို႕ေၿဖပါတယ္။ အဲဒီ ( Experience ) ကိုေကာဘယ္လို ရရွိခဲ႕ပါသလဲ

ဆိုေတာ႕ သူ ေဌးၾကီး က ( Wrong Decision ) လို႕ ဆက္ၿပီးေၿဖပါတယ္တဲ႕။

မွန္ပါတယ္။ ဆရာၾကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္းကလဲ သမိုင္းသင္တာမ

အေအာင္လို႕ဆိုၿပီးေတာ႕ေၿပာခဲ႕ပါတယ္။

မေအာင္ၿမင္တဲ႕သူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အတိတ္က ကိုယ္႕ရဲ႕ အမွားေတြ

ကိုသင္ခန္းစာမယူတတ္ၾကပါဘူး။ တကယ္တမ္းေတာ႕ က်ြန္ေတာ္တို႕ဟာ

သာမန္လူသား ေတြပဲၿဖစ္တဲ႕အတြက္ အမွားမကင္းၾကပါဘူး။ ဘ၀တစ္

ေလ်ွာက္လံုးမွာ မွားစရာေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတဲ႕အထဲမွာ ဘာ လို႕မ်ား အမွား

တစ္ခုထဲကို ထပ္ခါထပ္ခါက်ဴးလြန္ေနၾကမွာလဲ။ အဲဒီလိုအမွား တစ္ခုထဲ ကို

ထပ္ခါ ထပ္ခါ က်ဴးလြန္ ေနမယ္ဆိုရင္ ေအာင္ၿမင္မွဳနဲ႕အေ၀းၾကီးေရွာင္ေၿပး

ေန သလိုပဲၿဖစ္ေနမွာပါ။ တကယ္တမ္း ေတာ႕အေတြ႕အၾကံဳဆိုတာ

က်ြန္ေတာ္ တို႕ က်ဴးလြန္ခဲ႕တဲ႕အမွားေတြကို နားေထာင္လို႕ေကာင္းေအာင္

နာမည္ေပး ထားတာပါ။ တခ်ိဳ႕ေသာ သူေတြကဘ၀မွာရွင္္သန္ေနထိုင္ၾက

ရင္းနဲ႕ သင္ ယူၾကၿပီး တခ်ိဳ႕ကေတာ႕ ရွင္သန္ေနထိုင္ရုံ သက္သက္ပဲ

နားလည္ၾက ပါ တယ္။ ပညာရွိေတြဟာ အမွားေတြကေန သင္ယူတတ္ၾကၿပီး

ပိုၿပီးေတာ႕ ပညာ ရွိတဲ႕ သူ ေတြကေတာ႕ အၿခားသူေတြရဲ႕ အမွားကေနပါ

သင္ယူၾကပါ တယ္။ က်ြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ဘ၀ဟာတိုေတာင္း လြန္းတဲ႕ အတြက္

သင္ယူစရာ အားလံုးကို ကိုယ္တို္င္္ၾကံဳေတြ႕ရမွ သင္ယူဖို႕အတြက္အခ်ိန္

မလံုေလာက္ပါ ဘူး။ တခ်ိဳ႕လူေတြက တခုထည္းကိုပဲ ထပ္ခါမွားရင္းမွားရင္း

နဲ႕အဲဒီလို အမွား မ်ိဳး က်ဴးလြန္တဲ႕ေနရာမွာက်ြမ္းက်င္အဆင္႕ ( ၁ )

Expert ေတြၿဖစ္လာၾက ပါတယ္။

( ၅ ) စည္းကမ္းမရွိၿခင္း ( Lack of Discipline )

စဥ္းစားခဲ႕ဖူးပါသလား။ တခ်ိဳ႕လူေတြက ဘာ႕ေၾကာင္႕တခ်ိန္လံုးရွံဳးနိမ္႕ေနၿပီး

တခ်ိဳ႕လူေတြက ဘာ႕ေၾကာင္႕ေအာင္ၿမင္မွဳေတြ ဆက္တိုက္ရေနတာလဲ

လို႕ဆုိၿပီးေတာ႕ေပါ႕။ ေအာင္ၿမင္တဲ႕သူေတြဟာ ဘ၀ကို ၿဖတ္သန္းတဲ႕အခါမွာ

စည္းကမ္းနည္းလမ္းတက် လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္တတ္ၾကပါတယ္။

Consistency မရွိတာဟာ စည္းကမ္းမရွိတာပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ေရတံခြန္က

က်လာ တဲ႕ေရကို စနစ္တက်မထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ႕ဘူးဆုိရင္ က်ြန္ေတာ္တို႕

ေရအားလ်ွပ္စစ္ထုတ္ႏိုင္မွာမဟုတ္သလိုပဲ ၿမစ္ကမ္းႏွစ္ဘက္သာမရွိခဲ႕ဘူး

ဆိုရင္ ၿမစ္ထဲကေရေတြဟာ စီးခ်င္သလို စီးမွာၿဖစ္ပါတယ္။

( ၆ ) မိမိကိုယ္ကိုမေလးစားႏိုင္ၿခင္း ( Poor Self-esteem )

Poor Self-esteem ဆိုတာ ကိုယ္႕ကိုယ္ကိုေတာင္မွၿပန္ၿပီးမေလးစားႏို္င္တာ၊

တန္ဖိုးမထားႏိုင္တာၿဖစ္ပါ တယ္။ အဲဒီအခါမွာ လုပ္ခ်င္တာေတြေလ်ွာက္

လုပ္တတ္ပါတယ္။စိတ္ေက်နပ္မွဳတစ္ခုတည္းအတြက္ပဲဦးတည္ၿပီး ေအာင္ၿမင္

မွဳကိုေဘးခ်ိတ္ထားတဲ႕ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ေတြခ်ၿဖစ္ေစပါတယ္။ရံဖန္ရံခါမွာ

ကိုယ္႕ကိုယ္ကို ေပ်ာက္ဆံုးေနၿပီး ၿပန္ရွာေဖြေနရတာမ်ိဳးေတြၿဖစ္တတ္ပါတယ္။

ပ်င္းရိၿငီးေငြ႕တာေတြ၊ ထိုင္းမွိဳင္းေလးလံတာေတြဟာ Poor Self-esteem

ရဲ႕အက်ိဳးဆက္ေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ပ်င္းရိၿငီးေငြ႕တာနဲ႕ ထိုင္းမွိဳင္းေလးလံတာ

ဟာ သံကိုဖ်က္ဆီးတဲ႕ သံေခ်း လိုပဲက်ြန္ေတာ္တို႕ကိုဖ်က္ဆီးတတ္ပါတယ္။

( ၇ ) ခံယူခ်က္အမွားမ်ား ( Fatalistic Attitude )

ခံယူခ်က္အမွားမ်ား ( Fatalistic Attitude ) ရွိတဲ႕သူေတြဟာ ဘ၀ခရီး

ေလ်ွာက္ လွမ္းရာမွာ ကိုယ္ယူရမယ္႕ တာ၀န္ကို တာ၀န္မယူတတ္ၾကသလိုပဲ

တာ၀န္ယူရဲတဲ႕သတၱိလဲမရွိၾကပါဘူး။ သူတုိ႕ဟာ ေအာင္ၿမင္ၿခင္းနဲ႕ ရွံဳးနိမ္႕

ၿခင္းကို ကံတရားအေပၚကိုပဲပံုခ်ထားတတ္ၾကပါတယ္။ သူတုိ႕ဟာ ေဗဒင္

ေဟာ ကိုန္းေတြအေပၚမွာပဲ ဘ၀ကို ပံုအပ္ ထားၿပီး ဘ၀မွာေအာင္ၿမင္မွဳရရွိ

ေအာင္အတြက္ ကိုယ္တ္ိုင္္္္္္္္ၾကိဳးစားအားထုတ္မွရမယ္ဆိုတဲ႕ခံယူခ်က္ မရွိၾက

ပါဘူး။ သူတို႕ဟာ ေအာင္ၿမင္မွဳေတြကိုဖန္တီးရယူဖို႕ထက္ ဘာေတြၿဖစ္ လာ

မလဲဆိုတာထိုင္္ေစာင္႕ေနတတ္ၾကပါတယ္။

( ၈ ) ရဲစြမ္းသတၱိမရွိၿခင္း ( Lack of Courage )

ေအာင္ၿမင္တဲ႕သူေတြဟာ လြယ္ကူတဲ႕အလုပ္ေတြကိုပဲေရြးၿပီးမလုပ္ၾကသလိုပဲ

ပံုၿပင္ဆန္ဆန္သူ႕ဘာသူၿပီး သြားမွာပါလို႕လဲ မစဥ္းစားၾကပါဘူး။ သူတို႕

ဟာအခက္အခဲေတြကိုေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႕အတြက္ ခြန္အားေတြ ၊ ရဲစြမ္း သတၱိ

ေတြကို ရရွိလာေအာင္ ၾကိဳးစားေမြးၿမဴၾကပါတယ္။ သူတို႕ဟာ အေကာင္းၿမင္

တတ္ၾကၿပီး ခြက္္ထဲမွာေရတစ္ ၀က္္္္္ေတာင္က်န္ေသးတယ္လုိ႕ စဥ္းစားၾကတဲ႕

သူေတြၿဖစ္ပါတယ္။ဆုေတာင္းေနရံုနဲ႕ ဘာမွရလာမွာမဟုတ္ပဲ ၾကိဳးစား အား

ထုတ္မွဳနဲ႕သာေအာင္ၿမင္မွဳရရွိႏိုင္မယ္ဆိုတာ ယံုၾကည္ထားၾကပါတယ္။

အထက္မွာေဖာ္ၿပခဲ႕တဲ႕ ရွံဳးနိမ္႕သူတို႕ရဲ႕အေလ႕အထ ( ၈ ) ခ်က္ကို

သတိထားၿပီးေရွာင္ၾကဥ္ႏိုင္ခဲ႕မယ္ဆို ရင္ေတာ႕ ေအာင္ၿမင္ၿခင္းပန္းတို္င္ဟာ

က်ြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕လက္တကမ္းမွာပဲရွိပါတယ္။

credit - မင္းေခါင္ ( EMPA – 8 )